Przewodnik po świecie ukulele: dlaczego warto?
Ukulele to wdzięczny i “sympatyczny” instrument, zwłaszcza dla początkujących. Ale używają go także uznani gitarzyści, chcący wzbogacić swój repertuar o zupełnie nowe, hawajskie i typowo wakacyjne dźwięki.
Dlaczego warto postawić na ukulele? Jakie wybrać? Czy to dobry pomysł na prezent dla dzieci? I który ze znanych artystów po nie sięgał?
Na te wszystkie pytania odpowiadamy w naszym przewodniku po tym wspaniałym instrumencie!
Które ukulele wybrać?
Wyróżniamy kilka kształtów ukulele:
- sopranowe – niewielkie modele przeznaczone głównie dla dzieci i osób o niewielkich dłoniach,
- koncertowe – większe niż sopran, z większą liczbą progów (w sopranowych jest ich zazwyczaj maksymalnie 14, a w koncertowych – do 16),
- tenorowe – mają całkiem długi gryf, na którym da się zmieścić do 20 progów.
Istnieją jeszcze ukulele barytonowe (ogromne, przypominające już gitarę) i sopranino. Oba są rzadziej spotykane.
No, ale wróćmy do postawionego pytania – które ukulele wybrać? Jeśli dopiero zaczynasz i nie masz sporych dłoni, najwygodniej będzie opanowywać podstawy na sopranowym. Gdy będziesz już na wyższym poziomie zaawansowania, postaw na ukulele koncertowe (jeżeli wolisz grać w kapeli) albo tenorowe (perfekcyjne do odgrywania kompozycji solo).
Wielkości ukulele to sprawa mocno subiektywna. Nie wiesz, na jaką się ostatecznie zdecydować? Odwiedź salon muzyczny RNR w Warszawie i tam wypróbuj różne rodzaje.
Jak brzmi ukulele?
Ukulele pochodzi z Hawajów i to właśnie kojące dźwięki typowe dla muzyki tych wysp jako pierwsze przychodzą do głowy, kiedy myślimy o tym instrumencie. Prawdziwie hawajskie brzmienie uzyskiwane jest w modelach wykonanych z drewna koa.
Jeśli chodzi o głośność, jest ona uzależniona od wybranego rodzaju ukulele. Sopranowe ma niewielkie pudło rezonansowe, a więc siłą rzeczy jest raczej ciche.
Ukulele koncertowe to już wariant głośniejszy, a najwyraźniejsze dźwięki można wydobyć za pomocą tenorowego. Charakteryzuje się ono też większym sustainem, czyli czasem wybrzmiewania po trąceniu struny.
Jak nauczyć się grać na ukulele?
Gra na ukulele jest stosunkowo łatwiejsza niż na gitarze. Choćby dlatego, że nie trzeba dokupywać licznych dodatków; możesz zaczynać praktycznie od razu.
Jak więc zacząć grać na ukulele? Wielu producentów ułatwia ten proces i tu za przykład niech posłuży Arrow, który do niektórych kupionych modeli dorzuca tabelę akordów. Podobne tabele możesz łatwo znaleźć w sieci. Są tam także tabulatury z utworami – szczególną popularnością wśród początkujących cieszą się kolędy i rzeczywiście, warto zacząć właśnie od nich.
Jeżeli nie wiesz, gdzie skierować swoje pierwsze kroki, zajrzyj na YouTube. Aż roi się tam od filmów instruktażowych. Potem zwróć uwagę na liczne kursy nauki gry na ukulele, dostępne w ofercie popularnych platform e-learningowych (na przykład Udemy).
Czy ukulele to gitara?
W zasadzie tak. Ukulele wchodzi w skład rodziny instrumentów gitarowych. Występują jednak pewne istotne różnice.
Po pierwsze, charakterystyczne hawajskie brzmienie, którego nie ma “tradycyjna” gitara.
Po drugie, mniejszy rozmiar.
No i wreszcie: kwestia liczby strun. Czterostrunowych gitar nie uświadczysz (poza, oczywiście, basówkami), a ukulele w wersji standardowej liczy sobie właśnie cztery struny, wykonane z nylonu. Gitara ma też większą skalę.
Jak nastroić ukulele
Standardowo ukulele stroi się do C6, a dźwięki poszczególnych strun to odpowiednio A, E, C i G. Są oczywiście również inne stroje tego instrumentu, ale ten jest uznawany powszechnie za podstawowy i na początku dobrze się go trzymać.
Jeśli nie czujesz się na siłach, aby stroić ze słuchu, a chcesz mieć pewność, że poszczególne struny dowożą dokładnie takie dźwięki, jakie mają dowozić, koniecznie zamów tuner.
Kto gra na ukulele? Poznaj najsłynniejszych artystów
Wobec rodowodu tego instrumentu nie dziwi absolutnie, że za najpopularniejszego muzyka tworzącego na ukulele ever jest uznawany człowiek urodzony w Honolulu, stolicy Hawajów. Mowa oczywiście o Israelu “Iz” Kamakawiwo’ole. Doczekał się on nawet kilku wyjątkowych modeli stworzonych na jego cześć przez markę Martin; ciężko o bardziej dobitne potwierdzenie ikonicznego statusu. Najsłynniejszym przebojem Iza, który zna chyba każdy, jest “Somewhere Over the Rainbow”. Nie kojarzysz po tytule? Wpisz go w Google, a przeżyjesz jeden z tych “ahaaa…” momentów.
Iz niestety opuścił już ziemski padół, lecz jego muzyka pozostała z nami na zawsze, inspirując kolejne pokolenia do sięgnięcia po ukulele.
Pozostali znani ukuleliści (jeśli nie ma takiego słowa, to właśnie je wymyślamy) to między innymi Jake Shimabukuro (następny artysta pochodzący z Honolulu), Julien Dore, a nawet jeden z Beatlesów – George Harrison.
Ten ostatni oczywiście używał ukulele jako pobocznego instrumentu, ale z chęcią po nie sięgał (czego dowodem jest choćby słynne nagranie “Ain’t She Sweet”, na którym Beatlesi siedzą na trawniku i śpiewają ten kawałek przy akompaniamencie dźwięków ukulele).
Ukulele w przedszkolu
Z racji na kompaktowe rozmiary – szczególnie w przypadku wersji sopranowych – jest to instrument polecany dzieciom. Ukulele w przedszkolu to dobra opcja, do której zachęcamy; jest na tyle niewielkie, że dziecko utrzyma je w dłoniach bez większego trudu.
Poszczególne akordy nie są skomplikowane i nie wymagają szerokiego rozstawiania palców (w porównaniu do choćby gitary). Idealny wybór na początek!
Ukulele czy gitara dla dziecka?
Nic nie stoi na przeszkodzie, aby naukę gry od razu rozpocząć od gitary. Jest to jednak wyższy poziom trudności i niektóre dzieci mogą mieć kłopoty z motywacją, jako że na pierwsze dostrzegalne efekty nauki trzeba będzie poczekać nieco dłużej.
Tymczasem ukulele to niższy próg wejścia – podstawowe kompozycje można na nim odgrywać dużo szybciej niż na gitarze w wersji klasycznej czy akustycznej.
Wygrywa szczególnie z tą drugą opcją: akustyk ma stalowe struny, które mogą wywołać ból w palcach podczas dłuższej gry. Ukulele posiada z kolei struny nylonowe, nie wymagające wielkiej siły docisku.
Gra się na nim palcami, co jest przyjaźniejszym dla najmłodszych rozwiązaniem niż kostkowanie. Wszystko to sprawia, że ukulele na prezent dla dziecka to świetny pomysł, który warto rozważyć przy dowolnej okazji.
Ukulele do nauki gry
Czy trudno nauczyć się gry na ukulele? Cóż, każdy instrument wymaga poświęcenia mu dłuższego czasu, a im wyżej chcemy wejść, tym większy wysiłek. Jednak nie da się ukryć, że opanowanie ukulele nie pociąga za sobą jakichś ogromnych wyrzeczeń.
Jeżeli marzysz o bardziej skomplikowanych kompozycjach, z czasem będziesz musiał pomyśleć o przejściu na gitarę. Z podstawami warsztatu muzycznego, wypracowanego na “mniejszym kuzynie” z Hawajów, stanie się to o wiele prostsze. Zatem czy ukulele do nauki gry to dobry wybór? Zdecydowanie tak!
Wpadnij na zakupy do RNR i znajdź u nas swoje ukulele.
